3 Ekim 2012 Çarşamba

Şeftesi Benden

 Senenin ya da mevsimin ilk mandalinini yemiş bulunuyorum.Bizde 'şeftesi benden bereketi Allah'tan denir.Ve ilk meyveden sonra ürünün bereketli olması dilenir.
Bu yazıyı hazırlarken Türk Dil Kurumu sitesinden şefte kelimesinin anlamını arattım ve bulamadım.Sonra Uludağ sözlükte bu entry çıktı karşıma.Şefte genelde Ege bölgesinde kullanılıyormuş.Şaşırdım doğrusu :)
Şefte ne demek diyenler için siftah desem?

Siftah kelimesi ise TDK sitesinde şöyle açıklanmış.


1. isim, ticaret İlk alışveriş
"Daha sabahtan beri siftahım yok!" - N. Cumalı
2. zarf İlk kez
"Aylarca süren bir ayrılıktan sonra, Selim'in Anadolu'ya siftah ayak bastığı yerdi burası." - Halikarnas Balıkçısı




Neyse Türkiye'den geldikten sonra Yoshi bir Japon kanalında talk show izliyordu ben de yanında bir şeyler okuyordum.Ama zaman zaman kulağım televizyona gidiyordu.Derken Yoshi aa ilk kez duydum dedi.
Konuk oyuncu kız Japonya'nın bir bölgesinden olduğunu söyledi (aslında not defterime yazmıştım ama defter kim bilir hangi koli içerisinde) o bölgede senenin ilk ürününü yerken doğu yönüne dönüp kahkaha atarlarmış.Hem ürüne hem de kendilerine şans getirmesi için.Bunu Yoshi ve dolayısı ile ben de ilk defa duymuş olduk.Türkiye'de biz de böyle deriz dediğimde bu benzerlik bizi çok şaşırttı.

Siz de yaşadığınız bölgede der misiniz böyle?Ya da yakın bir geleneğiniz var mı?


Japonya'da da var olan atasözü için buraya tık tık 



kaynaklar

Uludağ sözlük için buraya tık tık

Türk Dil kurumu için buraya tık tık

22 yorum:

  1. Readerda başlığı görünce şiveye bir gönderme yaptığını düşündüm, Siftahı benden bereketi Allah'tan duyduğum bir kalıp çünkü.
    Sonra kendi kendime siftahdan şefteye ulaşmaya çalıştım.Sefteh olarak söyleyeni de duymuştum.
    Annem de bir meyveyi o sene ilk defa yiyeceğimiz zaman dua edin dua edin diye anons yapar, ben de dün yedim mandalinayı bu sene ilk defa,afiyet olsun :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hehehe sive oldugu anlasilmis yani he :)Sefteh sanki ben de duydum ama emin olamadim.
      Dua edin dua edin anansuna guldum :)
      Ayni gun yemisiz desene.Tesekkurler sana da afiyet olsun

      Sil
  2. Bizde de annemler bir şey diyor şimdi tam hatırlamıyorum ama o ilk meyveyi kafandan döndürüp gülerek ağzına atıyorsun :)) bir de ilk kimin elinden yediysen o sene o kadar yiyeceğine inanılıyor yani alıp senin önüne getiren kişi eli açık biriyse bol bol yiyeceksin daha eli kapalıysa az yiyeceksin gibi :) o yüzden ilk meyvelerimi kendim alıp yemeye çalışırım ;)

    YanıtlaSil
  3. Trakya'da da sefte derler mesela. At ordan seftem olsun beyaa :p

    YanıtlaSil
  4. Eski ağzım yeniye derler Tokat yöresinde... Ben de , seneye de sevdiklerimle birlikte nasip et Allahım derim...

    YanıtlaSil
  5. ege ve teke yöresi birbirine çok benzerlik gösteriyor.öyle ki başlığı görünce hiç şaşırmadım çünkü bizde de çok söylenir.Afiyet olsun.^-^

    YanıtlaSil
  6. Biz de sefte deriz, ilk kez anlamında..
    Trakya Bölgesinde..

    YanıtlaSil
  7. Benim anne tarafım trakyalıdır, ananem ilk defa yerine hep sefte der ama "s" ile söylenir bizde. Mesela anane mandalin yedinmi desem, sefte yedim be kızanım bu sene der :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bursalıyıö bozde sefte derız..sefte yedım daha..ılk yedım daha.ılk kez yapıyorum derken de sefte yapıyorum derız

      Sil
  8. biz de şeftesi benden bereketi allah'tan deriz. egeliyiz çünkü :))

    YanıtlaSil
  9. Biz Selanik göçmeniyiz bizde de Seftesi benden bereketi Allah'tan, Bu yemişi gelecek yılda bana nasip et. Diye minik bir dua edilir. Afiyet olsun bende mandalina canavarıyım ellerim hep sararır kışın mandalina soymaktan:)

    YanıtlaSil
  10. "sefte" deriz biz de, trakyalıyız :) hatta yeni bir çift ayakkkabı giyenin gider ayakkabısına basılır ve "sefte" diye bağırılırdı ilkokuldayken falan :))

    YanıtlaSil
  11. Ben de sefteh olarak duymuştum bir de bizde de annem senenin ilk ürününü yerken sevdiğin birine gülümsüceksin der, unutmadığımız zamanlarda öyle salak salak sırıtmışlığımız vardır. :)

    YanıtlaSil
  12. sizin oralarda şefte denene, bizim burada sefte deniyor ve evet sefte siftah anlamına geliyor... :) bu yeşil kabuklu mandalinalara bayılıyorum.. hatta bende daha dünkü yazımda koymuştum bloguma :)

    YanıtlaSil
  13. Benim bildiğim kadarıyla çoğunlukla Muğla yöresinde "şefte" deniyor. Hatta Dondurmam Gaymak diye çok komik Muğla'da çekilmiş bir film vardı. Muhakkak izlemişsinizdir. Orada çocuk oyuncu kendisinden dondurma almaya gelen küçük kız arkadaşına "şeftesi senden bereketi Allah'tan olsun" diyor :)

    YanıtlaSil
  14. Ben de Balıkesirliyim, bizde de sefte denir, başlığı okuyunca dedim acaba yanlış mı yazdı Sergül, ama değilmiş, sizin orda da şefteymiş :))

    YanıtlaSil
  15. bende şeftali li bi post mu acaba diye düşündüm önce ama sonra bunu nasıl düşünebilmdim diye üzüldüm :) 2 yıl izmirde yaşadım ama hiç böyle bişey hatırlamıyorum.bi de senenin meyvesini ilk kez yiyecemiz zaman euzübesmele çekmek gerekirmiş ki cennette de o meyve karşımıza gelsin diye :) bende böyle bişey okumuştum şimdi söyleyim dedim :)

    YanıtlaSil
  16. oo ne çok trakyalı varmış beya. Sefte gördüm bu kadarını valla :p

    YanıtlaSil
  17. bizde de yeni mevsimde o meyve ilk defa yenildiğinde ilk lokmadan hemen sonra kahkaha atılır :) ister istemez alıştığım için hep yaparım ben de bunu :) Japonlarınkine benziyormuş aslında ben de şaşırdım okuyunca :)

    YanıtlaSil
  18. bir Trakyali olarak bende hala derim bu sözü " seftesi benden bereketi Allahtan"

    YanıtlaSil
  19. Ben Bulgaristan göçmeniyim ve siftah yerine "sefte" deriz biz, sizinki de onun değişiği demek ki:)

    YanıtlaSil
  20. Aa şefte her yöre tarafından bilinir diye düşünüyordum demek ki sadece Ege'ye özgüymüş bu da (: Bizim buralarda da çıktı mandalina ama daha şeftesini yapamadım :D Bir de mevsimin ilk meyvelerini yerken 'şifa niyetine' diyip yeriz Denizli tarafında, Söke'de de var mı acaba bu?

    YanıtlaSil

Vakit ayırıp fikrinizi belirttiğiniz için teşekkürler
Hakaret veya konu ile alakasız olmadığı sürece bütün yorumlar yayınlanır

Sevgilerimle
Sergül